Laatste werkweek in Guajiquiro

Na een weekend feesten met de collega's van Solidaridad (etentje zelf gekookt en 's avonds gaan dansen bij de Mexicaan met live-music) vertrokken naar het westen. Had er geen zin in, weer nieuwe mensen leren kennen, en dat voor slechts een weekje. Ook het klimaat ginder is heel wat kouder, vooral 's nachts dan. Maar we werden aangenaam verrast door dona Alva, esposa van Francisko, medewerker van solidaridad. Een ruim huis in houtvlechtwerk met aarde bezet (zoals alle huizen daar), maar echt een fijne woning waar Francisko in één tel in de leefruimte een priveruimte timmerde met palen en plastic. Dona Alva heeft ons deze week verwend met allerlei typische gerechten, heel lekker en vooral veel!
We moesten dagelijks een kwartiertje stappen om in de cooperatieve van de vrouwengroep te geraken. Mooie omgeving, deed een beetje denken aan onze ardennen, met eenzelfde begroeiing of toch heel sterk gelijkend. In de werkplaats werken er 13 vrouwen, al dan niet allemaal van 8u tot 3u in de namiddag. Met zeer beperkte middelen maken ze er de mooiste lencacakeramiek die ik al tegenkwam. De vrouwen en hun families zijn originele indigenas, met alle gewoontes vandien: fluisteren, spreken met een hoog stemmetje, onopvallend gedrag, net of ze niet gezien mogen worden, maar werken kunnen ze wel.
Ze leerden ons enkele originele dingen te maken en dat lukte heel goed. Al werkend en al pratend kwamen we te weten welke noden er het hoogst zijn. Het moeilijkste is dat ze moeten opboksen tegen de concurrentie van een nabijgelegen cooperatieve die ook zeer mooie lenca maakt, maar deze vrouwengroep werkt al heel lang tegen een dagloon(tje) voor een italiaanse mevrouw die nog meer van zulke groepen leidt. Er zou niks mis mee zijn als ze niet het hele monopolie van de lencaverkoop in handen had. Zelfs de aankoop van materialen boycot ze zodat zij enkele contracten heeft lopen met leveranciers die alleen aan haar mogen verkopen. Indertijd is ze naar hier gekomen om zogezegd een studie te maken over de cultuur hier, maar ze zag een gat in de markt en op dit ogenblik is de hele inlandse verkoop en ook alle export van lencakeramiek in haar (commerciele) handen. Ze heeft zelfs een patent genomen op een aantal typische vormen en tekeningen. Dus als iemand anders ook zulke dingen maakt zijn ze strafbaar en hebben ze een proces aan hun been.
Dona Maria-Inez die onze vrouwengroep leidt heeft zelf ook voor de "italiaanse" gewerkt, maar is uit pure frustratie daar weggegaan. Voor 1000 stuks werd ze zo slecht betaald (zo'n 1,5 lempiras per stuk) en als je ziet hoeveel werk en vakmanschap er voor nodig is...
We gaan deze groep dus begeleiden met de steun van de provincie Limburg en de stad Hasselt voor de bouw van een nieuwe oven met afdak (anders kunnen ze in het regenseizoen niet bakken) en ook met de aankoop van materialen om te kunnen starten. Het verdere werk bestaat erin om middelen te vinden om het transport van de afgewerkte stukken te regelen. Deze streek is echt verafgelegen van de bereidbare wegen, er komt wel één keer per dag een bus. Privevervoer is er enorm duur omdat de chauffeurs buitensporige prijzen vragen. Tot nu toe werd er enkel op aanvraag in de buurt gewerkt en geleverd.
Ook de mentaliteit van deze groep is heel goed: 'geen werk, geen eten'! Ze werken nu tegen een belachelijke prijs per dag (30 Lempiras = iets meer dan een euro), maar aanvaarden deze dagprijs omdat ze in een beginfase staan. Dit loon moet omhoog, voor hetgeen ze maken moeten ze echt een hogere verloning krijgen...
Zelf heb ik ondertussen veel geleerd, net zoals een intense stage. Heb zelfs juweeltjes gemaakt, dona Inez heeft wel de tekeningen gemaakt omdat zij op de hoogte is van wat kan en wat niet. Ze bewaakt dan ook heel streng de typische vormen en tekeningen.
Gisteren ben ik in Tegus naar een souvenierwinkel geweest, en wat ze daar vragen voor Lenca-keramiek is dan om achterover te vallen : een eenvoudig juweeltje kost er 865 lempiras! Maar niet gekocht dus.
Met een sterk en goed gevoel afscheid genomen van de vrouwen daar, Maria gaat ze verder begeleiden in hun werk en de organisatie van de verkoop. Deze laatste week is zeker niet voor niks geweest.
Vandaag (zondag) zijn we met de familie Nunez-d'Hondt en enkele medewerkers van Solidaridad naar zee geweest op mijn kosten. Om te bedanken en om het komende afscheid te vieren. Warm was het water daar, en ondiep, je kon er niet in zwemmen. Maar wat zo typisch is hier: iedereen baadt hier in short en T-shirt! Je ziet hier weinig of geen badpak of zwembroek. En preuts....!
De vrouwen komen op het strand met al hun kinderen, de mannen gaan naar de bar om serveza te drinken en te kletsen. Maar de mannen van ons gezelschap bleven gelukkig wel bij ons vrouwen en de kinderen. Vis eten hoort er altijd bij, hij was heel lekker.
De dag vloog om, namiddag hebben we wel wat kunnen zwemmen omdat het hoog water was. Wat was dat lang geleden dat ik nog gezwommen had en wat deed het deugd..
De volgende dagen nog wat papierwerk voor het project afwerken, we gaan deze week niet meer naar de vrouwengroepen. Nu is het enkel nog aftellen naar de dag van de terugvlucht. Hehe, 't was me allemaal wat! Ben blij dat ik deze ervaringen heb mogen meemaken en heb kunnen meehelpen aan verbeteringen voor een aantal families hier. Maar het was zeker niet gemakkelijk en er blijft nog veel te doen. Van op afstand zal ik zeker de vorderingen blijven volgen en eventueel volgend jaar een nieuwe aanvraag voor subsidies doen voor dit project.
Het besluit schrijf ik wanneer ik terug thuis ben en alles een beetje bezonken is. Nu nog wat cadeautjes kopen en dan gauw naar huis. Hoop snel weer te kunnen wennen aan de 'luxe' van bij ons, heb er geen behoefte aan, maar wel om iedereen weer te zien. Tot gauw.