Dat waren me twee bewogen weken! Eindelijk terug in Tegus.
Gelukkig was de koudegolf daar in het westen net voorbij toen we in Cerro de Hule aankwamen. Onderweg moesten we wel overnachten in een soort parochiezaaltje omdat er geen vervoer meer was. 's Anderendaags vertrokken we al vroeg voor een voettocht van ongeveer 3u met al onze bagage. We hadden enkel een warme kop zwarte koffie gekregen. Gelukkig stopte er een auto die ons een lift aanbood tot over de helft van de afstand.
Ter plekke aangekomen maakten we kennis met enkele vrouwen. Onmiddellijk begonnen we met het opgraven van klei en het zoeken naar 'arena' (zand), hetgeen daar heel moeilijk te vinden is. Ik joeg me eigenlijk wat op. Wat wilden ze daar eigenlijk bereiken zonder materiaal? Er was ook geen werkmateriaal voorhanden zodat we met stokken en een machette (lang en scherp mes waarmee iedere man daar aan zijn riem rondloopt) zand en klei uit de grond moesten peuteren.
De klei moest gezuiverd, het zand gewassen en daarna gekneed tot een te verwerken massa.
Algauw zag ik dat de techniek die ze daar gebruiken helemaal anders was dan in het zuiden. Ook het resultaat is opmerkelijk anders (lees: primitiever en minder geperfectioneerd) en de vrouwen zijn vlug tevreden met het resultaat. We werkten op de stoep van het dorpsschooltje.
Om een of andere reden zijn de foto's van de eerste week verdwenen van mijn camera nadat ik geprobeerd had om de resolutie van de foto's hoger te zetten. Daarom vertel ik maar wat uitgebreider.
Pas 's avonds laat vertrokken we naar onze gastfamilie, een kwartiertje stappen vandaar. De omgeving is er heel mooi! Net de Ardennen, maar dan hoger en wijdser. Er valt nu wel weinig regen, toch is alles mooi groen en achter elke hoek van het landschap duikt weer een ander adembenemend panorama op. De school is hier nogniet begonnen, iedereen werkt er nu op de plantages om koffie te plukken (ook de kinderen vanaf een jaar of 8).
Ons gasthuis is een huisje uit leem (denk aan Bokrijk) zonder stenen vloer, maar gewoon met aangestampte aarde. De keuken is apart met een houtvuur en er is geen pila (wasplaats) maar gewoon een kraantje met een zelfgemaakt houten staketsel om de was en de afwas te kunnen doen. Varkens, honden, kippen en eenden lopen er vrij rond, alhoewel hier wel een kippenren gebouwd is waar ze 's avonds ingedreven worden. Armer dan arm dus. We kregen bonen en tortillas geserveerd als avondmaal en doodmoe kropen we in bed. Na 10 minuten schrok ik wel van een raar geluid, een beest was het zeker, maar welk? Ik lichtte m'n zaklamp op en wat bleek: een eend zat naast mijn bed achter wat planken te broeden op een 7-tal eieren! Iedereen stond onmiddellijk naast m'n bed, en lachen! Daar wen je wel aan zeiden ze, als ze hier niet kan broeden worden de eieren opgegeten door de honden of andere dieren.
De rest van de week werkten we elke dag van 's morgens vroeg tot zonsondergang. Bakken kon nog niet, de stukken drogen hier veel langzamer dan in het zuiden, het is hier ook ijskoud 's nachts zodat de slaapzakken die Solidaridad voor ons gekocht had goed van pas kwamen.
In het weekend ben ik naar Marcala gereisd, een stuk verder naar het westen. Een druk maar gezellig stadje waar alle bergbewoners hun inkopen komen doen. Heb er geslapen bij 2 Belgische meisjes (van 23) die er werken in een jongerenproject. Eén nachtje heb ik in een hotelletje geslapen maar van ellende en van lawaai weer terug naar de Belgische meisjes verhuisd. Maandagmorgen om 6u weer terug naar Cerro de Hule om van voor af aan weer te beginnen. De school is ondertussen gestart en de belangstelling voor, tijdens en na de lessen was enorm. Ik hou van kinderen, maar het stoorde echt en die kinderen waren niet te stuiten! Het was erg moeilijk om geconcentreerd te werken met zoveel afleiding. Ik was doodsbang dat ze het vele werk zouden omverlopen en dat alles voor niks geweest zou zijn. Heb dan ook even de "boeman" moeten spelen om ze duidelijk te maken tot waar ze mochten komen. Ze zijn echter geen regels gewoon en dachten dat het een spelletje was. De andere vrouwen gingen wel akkoord met m'n optreden, maar durfden zelf niet veel te zeggen. Vooral de jongens worden hier erg vrij gelaten en zelfs aangemoedigd om stoer te doen en vrouwen te domineren. In Ecuador waren de kinderen een stuk liever en vatbaarder voor redenen.
Eindelijk konden we maandagavond gaan stoken. Er was nergens een oven voorhanden, hier maken ze heel primitief een vuurtje en zetten de te bakken stukken erin. Eerst aanmaakhout en daarna denneschors om echt te stoken. Als je dan vraagt waarom juist denneschors weet niemand daarop een antwoord. Ik denk dat het een traditie is van generaties.
De stukken kwamen er zwartgeblakerd uit of met zwarte plekken. 'Ooohhhh, que onitos!' Maria en ik deelden die mening echter van geen kanten. We hebben dan wat kleinere stukken mee naar huis genomen en in het keukenvuur gebrand. Het resultaat was iets beter maar nog niet wat we beoogden. Jammer, daar moeten we proberen iets aan te doen. Dit werk valt me gewoon tegen hier, zal blij zijn om volgende week weer naar het zuiden te kunnen vertrekken.
Donderdag hebben we de hele dag op vervoer gewacht, maar hadden slechts een lift in de vooravond tot aan de parochiezaal. 's Anderendaags hadden we nog geen vervoer voor het bezoek dat we planden naar twee cooperatieven van vrouwen die ook keramiek maken en een weverij in eigen beheer hebben. We trokken dan maar met de bus naar Marcala om wat inkopen te doen. Daarna weer terug en verder naar het huis van Maria en Pedro waar ik bleef overnachten. Die avond hebben we van pure miserie veel gelachen en een heerlijke cocktail gemaakt van vers appelsiensap en een hele fles rum erbij. Gewoon lekker! Had m'n mp-3 speler aangekoppeld en samen hebben we geluisterd en gedansd op muziek van thuis! Hehehe, dat deed deugd!
Zaterdagmorgen kwamen Matilde en Cayetano me ophalen om alsnog een bezoek te brengen aan de cooperatieven (zie foto's) Het was een hele lange reis per auto, maar wel de moeite waard. Pas tegen half 9 's avonds waren we terug in Tegus, doodmoe...
Met wat ik nu gezien en geleerd heb ga ik morgen weer naar Reitoca om te kijken hoe we daar met de groep verder kunnen. Mijn verwachtingen zijn groot, en de tijd kort nu al snel. Kopen van grond, iemand vinden om een oven te bouwen, uitproberen van nieuwe klei (witte) en nieuwe modellen en versieringen. En natuurlijk ook: het enthousiasme erin houden!
Van Annie hoorde ik het droevige nieuws van Liesbeth Ribus en nog meerdere mensen die er nu niet meer zijn. Laat mij langs deze weg mijn medeleven betuigen, ook al is het van ver weg...
De krokusvakantie is zeker alweer voorbij? Hopelijk heeft de rust jullie allemaal deugd gedaan.
Bedankt ook alweer voor de reacties, ben altijd weer blij om via deze weg wat nieuws te horen uit Belgie. Ik begin stilaan af te tellen, maar eerst nog heel wat te doen hier.
Tot volgende week of nog later(weet nog niet hoelang ik deze keer wegblijf...)
Zaterdag 7 februari 2009
Vertrek nu naar het westen, maar het zou weleens 2 weken kunnen worden omwille van de afstand. Sjaal en muts en warme sokken zitten in m'n mochilla (rugzak).Tot dan, hopelijk gaat thuis ook alles goed...
Ahora soy muy nerviosa de salir al occidente, y hago mucho falta a todos en Belgica. Abrazos fuertos!
Ahora soy muy nerviosa de salir al occidente, y hago mucho falta a todos en Belgica. Abrazos fuertos!
Donderdag 5 februari 2009
Na 10 dagen hard werken ben ik terug in Tegucigalpa, echt hard werken, van 's morgens 9u tot 's avonds half 7. Daarvoor moet er nog gewassen, gekookt en te voet naar de werkplaats gegaan worden. Maar iedereen van de vrouwen was practisch elke dag aanwezig. Vooral het kleidelven, het zuiveren, het mengen met zand en kneden, kortom het voorbereiden van de klei is een "trabajo muy duro".
Alles, maar dan ook alles, wordt hier met de hand gedaan, en met zeer primitieve middelen. Maar de stukken die op het laatst uit de oven komen zijn wel echt de moeite waard. Sommige vrouwen kunnen al beter modeleren dan anderen (zoals ik ook dan...) en anderen kunnen het helemaal niet maar helpen bij het poelieren en afwerken.
Zondag zijn we dan met de auto van Cayetano naar de markt in Curaren geweest om er onze waar te verkopen. Na zo'n twee uurtjes waren we alles kwijt. Weliswaar waren onze prijzen niet al te hoog, het werk moet immers nog veel beter, maar iedereen was zo blij en zo enthousiast. Maandag zijn we dus met nieuwe moed begonnen aan de nieuwe productie. Alles moet nu beter, en Maria en ik maken vooral nieuwe dingen waar ze echt van opkijken. Niet dat ze zo kunstzinnig zijn,maar wel anders dan de dingen die ze hier al sinds jaar en dag kennen. Wat men hier kent heeft men eigenlijk enkel verkregen door overdracht van vorige generaties. Maar gsm's (zonder saldo) hebben ze wel allemaal!
Zo is er iets dat ik toch eens moet vragen aan wie er verstand van heeft: je mag hier normaal geen water drinken zonder eerst te ontsmetten. Ik heb zo'n chloordruppeltjes bij. Maar de mensen hier zeggen dat water dat een dag in deze tropische zon staat, weer drinkbaar en ontsmet is (en dat dat ook wetenschappelijk bewezen is ...). Ik zou denken dat de mogelijke bacteriën zich in die warmte dan net vermenigvuldigen. Geef maar een berichtje zodra iemand een antwoord vindt...
Met al dat enthousiasme kijken we nu uit naar een stukje terrein waarop we een werkplaats kunnen bouwen en een oven. We hebben tot nu toe twee opties, maar hier hebben ze allemaal zoveel tijd nodig eer er iets beslist kan worden, palaveren en nog eens palaveren, en dan nog niks weten of beslissen. Moet soms echt op m'n lip bijten om me in te houden. Ik hou niet van getreuzel (ook niet van overhaasten), maar toch... Graag zou ik zien dat de groep vrouwen hier zo goed als vertrokken is met hun project, ook daarna is er nog begeleiding nodig om de verkoop enz. te optimaliseren.
Volgende zondag vertrekken Maria en ik naar het westen (el occidente) om ook daar eenzelfde project op te starten. Maria kent die mensen al via haar werk, ik weet zelf nog niet zoveel van hoever ze daar staan met keramiekwerk. Wat ik wel weet is dat het daar veel armer is dan in het zuiden (toen ze me het vertelden dacht ik: armer dan hier kan echt niet!), wonen daar in aarden huisjes (is dus aarde vermengd met mest op een vlechtwerk van takken).
Het is er veel kouder en vochtiger, slapen er met muts op en vele kleren aan... Hier (in het zuiden toch) heeft ook niemand nachtkledij, zoals ze overdag werken en leven, zo kruipen ze 's avonds in bed, 's morgens wassen ze zich en doen dan andere kleren aan. In het westen is het veel kouder, zweet men niet zoveel en wast men zich ook veel minder. We zullen zien waar we terechtkomen. Ik trek m'n plan wel, als ik mijne grens van 'niet-meer-kunnen' bereikt heb zal ik het wel zeggen! Maar met wat ik hoor zou dat wel eens daar kunnen zijn... Belangrijker is wat we daar gaan doen. Alle mensen vallen tot nu toe heel goed mee, soms vraagt het wel even tijd vooraleer je ze kent en hun vertrouwen krijgt, maar daar ben ik nogal gerust in.
Vandaag zijn we in een doe-het-zelfzaak gerief gaan kopen voor de groep in het zuiden. Hopelijk krijgen we dit weekend bericht over het terrein en de prijs die ze ervoor vragen. De man van wie we een stukje grond zouden mogen kopen werkt zelf in een canjabedrijfje waar ze van canja (rietsuiker) het sap uitpersen en er een 'dulce' (zoetigheid) van maken. Hij verdient er zo'n 60 limpiras per dag ( 6 dagen per week) en kan best iets extra's gebruiken nu zijn 2de dochter naar het middelbaar gaat (canja schrijf je normaal als 'cana' met een tilde op de n, maar deze pc heeft een nederlands toetsenbord dus schrijf ik maar fonetisch)
Om een idee te hebben: 25 limpiras is een euro. Je kan dus zelf berekenen hoeveel zo'n man verdient in een maand, en in verhouding tot het loon is alles hier voor hen erg duur, tenminste wat ze zelf kopen en dat is enkel voeding. Daarom hebben de meeste mensen een stukje grond met mais of bonen voor eigen gebruik. Als je ziet wat wij elke dag uit de supermarkt slepen, het is geen vergelijking. De mensen klagen wel, veel zelfs, en de woorden die je het meest hoort zijn: comer (eten), pagar (betalen), pisto of dinero (geld), embarasado (zwanger), mais, frijoles (bonen), casarse (trouwen) en morir (sterven). De dingen van het leven dus, maar hier is het wel overleven. Veel vrouwen sterven hier ook in het kraambed omwille van slechte hygiene, ondervoeding, bloedverlies en zwakte. Er zijn hier enorm veel kinderen zonder ouders (die dan wel altijd ergens bij familie worden opgevangen), alleenstaande moeders waarvan de man gewoon weg is gegaan en bij iemand anders woont enzovoorts.
Maar desondanks dit alles wordt er heel wat afgelachen, het minste is goed om te schaterlachen, bij ons zegt men weleens: die lachen om een scheet, maar hier is dat ook gewoon zo. De aard van de mensen is hier kinderlijk, nieuwsgierig, vrolijk, afgunstig ook wel (zou je niet?) en altijd uit op eten.
Volgende week dus weer een hele nieuwe ervaring, vamos a ver! Hasta la proxima semana!
Alles, maar dan ook alles, wordt hier met de hand gedaan, en met zeer primitieve middelen. Maar de stukken die op het laatst uit de oven komen zijn wel echt de moeite waard. Sommige vrouwen kunnen al beter modeleren dan anderen (zoals ik ook dan...) en anderen kunnen het helemaal niet maar helpen bij het poelieren en afwerken.
Zondag zijn we dan met de auto van Cayetano naar de markt in Curaren geweest om er onze waar te verkopen. Na zo'n twee uurtjes waren we alles kwijt. Weliswaar waren onze prijzen niet al te hoog, het werk moet immers nog veel beter, maar iedereen was zo blij en zo enthousiast. Maandag zijn we dus met nieuwe moed begonnen aan de nieuwe productie. Alles moet nu beter, en Maria en ik maken vooral nieuwe dingen waar ze echt van opkijken. Niet dat ze zo kunstzinnig zijn,maar wel anders dan de dingen die ze hier al sinds jaar en dag kennen. Wat men hier kent heeft men eigenlijk enkel verkregen door overdracht van vorige generaties. Maar gsm's (zonder saldo) hebben ze wel allemaal!
Zo is er iets dat ik toch eens moet vragen aan wie er verstand van heeft: je mag hier normaal geen water drinken zonder eerst te ontsmetten. Ik heb zo'n chloordruppeltjes bij. Maar de mensen hier zeggen dat water dat een dag in deze tropische zon staat, weer drinkbaar en ontsmet is (en dat dat ook wetenschappelijk bewezen is ...). Ik zou denken dat de mogelijke bacteriën zich in die warmte dan net vermenigvuldigen. Geef maar een berichtje zodra iemand een antwoord vindt...
Met al dat enthousiasme kijken we nu uit naar een stukje terrein waarop we een werkplaats kunnen bouwen en een oven. We hebben tot nu toe twee opties, maar hier hebben ze allemaal zoveel tijd nodig eer er iets beslist kan worden, palaveren en nog eens palaveren, en dan nog niks weten of beslissen. Moet soms echt op m'n lip bijten om me in te houden. Ik hou niet van getreuzel (ook niet van overhaasten), maar toch... Graag zou ik zien dat de groep vrouwen hier zo goed als vertrokken is met hun project, ook daarna is er nog begeleiding nodig om de verkoop enz. te optimaliseren.
Volgende zondag vertrekken Maria en ik naar het westen (el occidente) om ook daar eenzelfde project op te starten. Maria kent die mensen al via haar werk, ik weet zelf nog niet zoveel van hoever ze daar staan met keramiekwerk. Wat ik wel weet is dat het daar veel armer is dan in het zuiden (toen ze me het vertelden dacht ik: armer dan hier kan echt niet!), wonen daar in aarden huisjes (is dus aarde vermengd met mest op een vlechtwerk van takken).
Het is er veel kouder en vochtiger, slapen er met muts op en vele kleren aan... Hier (in het zuiden toch) heeft ook niemand nachtkledij, zoals ze overdag werken en leven, zo kruipen ze 's avonds in bed, 's morgens wassen ze zich en doen dan andere kleren aan. In het westen is het veel kouder, zweet men niet zoveel en wast men zich ook veel minder. We zullen zien waar we terechtkomen. Ik trek m'n plan wel, als ik mijne grens van 'niet-meer-kunnen' bereikt heb zal ik het wel zeggen! Maar met wat ik hoor zou dat wel eens daar kunnen zijn... Belangrijker is wat we daar gaan doen. Alle mensen vallen tot nu toe heel goed mee, soms vraagt het wel even tijd vooraleer je ze kent en hun vertrouwen krijgt, maar daar ben ik nogal gerust in.
Vandaag zijn we in een doe-het-zelfzaak gerief gaan kopen voor de groep in het zuiden. Hopelijk krijgen we dit weekend bericht over het terrein en de prijs die ze ervoor vragen. De man van wie we een stukje grond zouden mogen kopen werkt zelf in een canjabedrijfje waar ze van canja (rietsuiker) het sap uitpersen en er een 'dulce' (zoetigheid) van maken. Hij verdient er zo'n 60 limpiras per dag ( 6 dagen per week) en kan best iets extra's gebruiken nu zijn 2de dochter naar het middelbaar gaat (canja schrijf je normaal als 'cana' met een tilde op de n, maar deze pc heeft een nederlands toetsenbord dus schrijf ik maar fonetisch)
Om een idee te hebben: 25 limpiras is een euro. Je kan dus zelf berekenen hoeveel zo'n man verdient in een maand, en in verhouding tot het loon is alles hier voor hen erg duur, tenminste wat ze zelf kopen en dat is enkel voeding. Daarom hebben de meeste mensen een stukje grond met mais of bonen voor eigen gebruik. Als je ziet wat wij elke dag uit de supermarkt slepen, het is geen vergelijking. De mensen klagen wel, veel zelfs, en de woorden die je het meest hoort zijn: comer (eten), pagar (betalen), pisto of dinero (geld), embarasado (zwanger), mais, frijoles (bonen), casarse (trouwen) en morir (sterven). De dingen van het leven dus, maar hier is het wel overleven. Veel vrouwen sterven hier ook in het kraambed omwille van slechte hygiene, ondervoeding, bloedverlies en zwakte. Er zijn hier enorm veel kinderen zonder ouders (die dan wel altijd ergens bij familie worden opgevangen), alleenstaande moeders waarvan de man gewoon weg is gegaan en bij iemand anders woont enzovoorts.
Maar desondanks dit alles wordt er heel wat afgelachen, het minste is goed om te schaterlachen, bij ons zegt men weleens: die lachen om een scheet, maar hier is dat ook gewoon zo. De aard van de mensen is hier kinderlijk, nieuwsgierig, vrolijk, afgunstig ook wel (zou je niet?) en altijd uit op eten.
Volgende week dus weer een hele nieuwe ervaring, vamos a ver! Hasta la proxima semana!
Abonneren op:
Posts (Atom)
